Խորագրերի պահոցը. Հոդվածներ

Մոլդովայի ԿԸՀ-իի նիստում հաստատվել են ապրիլի 5-ի խորհրդարանական ընտրությունների վերջնական արդյունքները: Իշխող կոմունիստական կուսակցությունը ստացել է խորհրդարանական 60 տեղ, լիբերալները եւ լիբերալ-դեմոկրատները՝ 15-ական, իսկ «Մեր Մոլդովան» դաշինքը՝ 11 տեղեր: Նախորդ շաբաթ, աջ ընդդիմությունը, համաձայն չլինելով ընտրությունների արդյունքների հետ, իր կողմնակիցներին դուրս էր բերել փողոց: Տեղի էին ունեցել զանգվածային անկարգություններ, բախումների հետեւանքով հրդեհվել էին պետական հաստատությունները, սակայն, ընթացքում ոստիկաններին հաջողվել էր իրավիճակը վերցնել իրենց հսկողության տակ:

Զրույցներ հայոց լեզվի մասին

Նշանավոր լեզվաբան Գեւորգ Ջահուկյանը կողմ չէր դասական ուղղագրությանը վերադառնալուն, կամ այն նոր ձեւով օգտագործելուն՝ համարելով, որ արեւելահայերենով չափազանց շատ գրականություն է ստեղծվել եւ այն կարող է անմատչելի դառնալ նոր սերնդի համար, ովքեր կսովորեն դասական ուղղագրությամբ: Սակայն, «Հայոց լեզվի պատմություն. նախագրային շրջան» գրքում, ավելի հասկանալի լինելու համար, նա բառերի ցանկը բերում է դասական ուղղագրությամբ, քանի որ այլ կերպ վարվել չէր կարող: Միայն հայերենի 36 հնչյունները եւ դրանց համատասխանող 36 տառերն են, որ կարող են մեզ ճշգրտորեն պատմել բառի նախնական եւ իրական իմաստների մասին: Բացի այդ, դասական ուղղագրությանը վերադառնալուն շատ կօգնի հայերիս հաղորդակցվելու այն նոր եղանակը, որը ինտերնետ (համացանց) է կոչվում եւ կմիավորի Հայրենիքի ու Սփյուռքի հայությանը:

Մարտի 8 – ապրիլի 7 միամսյակը ներառում է կանանց 2 պաշտոնական տոն: Եթե մարտի 8-ը խորհրդանշում է հենց կանանց տոնը, ապա ապրիլի 7-ը խորհրդանշում է մայրության տոնը:

Իսկ մայրը միշտ եւ բոլոր ժամանակներում է եղել պաշտամունքի աղբյուր:

Ե՛վ ծաղկող բնությունը ե՛ւ ծնող հողը ՄԱՅՐ են կոչվում, ինչն ավելի է սրբացնում Մայրանալու Խորհուրդը: Այս Խորհուրդն ամրագրվել է նաեւ Հայոց ազգային հավատքում՝ ի դեմս Աստվածամայր Անահիտի: Այսպիսով՝ մայրությունը ոչ միայն երկրային, այլեւ՝ երկնային երեւույթ է՝ աստվածային ու արարչական: Մայր Անահիտի օրը, ըստ Հայոց Սրբազան Տոմարի, Արեգ ամսվա Անահիտ օրն է, ներկայիս ապրիլի 8-ը: Եվ այդ օրվանից Մայր Բնությունը սկսում է գույնզգույնվել, գունեղանալ, եւ բազմապիսի գունային փնջերով զատվում է բնական աշխարհը՝ բազմերանգությամբ զատվում են կենդանական ու բուսական տեսակները:

Գունազարդվում է նաեւ Մայր Հողը՝ Աստվածամոր պտղաբերումի խորհրդից, եւ գունազատվում (գույներով միմյանցից զատվում) են թփերը, ծաղիկները, ծառերը՝ տերեւներն ու պտուղները…

Օրերս Ստամբուլում կայացած մամուլի ասուլիսի ժամանակ ԱՄՆ նախագահ Բարաք Օբամային ուղղվեց հետեւյալ հարցը՝ «Որպես սենատոր դուք եղել եք ամերիկահայերի կողքին, կողմ եք եղել հայոց ցեղասպանությունը ճանաչող բանաձեւի ընդունմանը, ասում էիք, որ որպես նախագահ կճանաչեք ցեղասպանությունը: Արդյոք փոխե՞լ եք ձեր տեսակետը»: Ի պատասխան՝ ԱՄՆ նախագահն ասել է. «Ես իմ տեսակետները չեմ փոխել»: Այնուհետեւ արձագանքել է, թե իրեն ոգեշնչել են այն լուրերը, որ Աբդուլլահ Գյուլի պաշտոնավարման օրոք բանակցային գործընթաց է սկսվել Հայաստանի եւ Թուրքիայի միջեւ, որի նպատակն է մի շարք կուտակված հարցերի լուծումը գտնելը, այդ թվում՝ ցեղասպանության խնդրի. «Ես կուզեի հնարավորինս աջակցել այս բանակցություններին, որոնք շարունակվում են եւ կարող են շատ շուտով արդյունքի հանգեցնել: Իմ զգացողությունն այնպիսին է, որ այդ գործընթացներն արագորեն են զարգանում: Կուզեի նաեւ ասել, որ այս բոլոր խնդիրների լուծման ընթացքում մենք էլ համագործակցելու ենք, որպեսզի ամենակարեւոր կողմերը՝ թուրքերն ու հայերը, կարողանան կառուցողաբար հանգել ընդհանուր հայտարարի: Իմ ցանկությունը մեկն է՝ քաջալերել նախագահ Գյուլին, որպեսզի նա առաջ շարժվի այս արդեն իսկ արդյունավետ բանակցությունների ճանապարհով: Ես չէի ցանկանա, որպեսզի ԱՄՆ-ն թեքվեր դեպի այս կամ այն բանակցային կողմը, քանի դեռ նրանք արդյունավետ բանակցությունների փուլում են» – հայտարարել է Բ. Օբաման:

Դպրոցներում վտանգավոր բաներ են սովորեցնում

Թերթում եմ 3-րդ դասարանի զարմուհուս մայրենիի դասագիրքը: Չգիտեմ, կա՞ աշխարհում մեկ ուրիշ պետություն, որտեղ հենց սեփական դպրոցներում ուսուցանեն, թե ինչպես է անհրաժեշտ քանդել սեփական պետության ու պետականության հիմքերը:

Վստահաբար՝ ոչ:

Պարզապես հարցնում եմ ինքս ինձ՝ իբրեւ սրտի հովանք, ու հետո… սկսում ծիծաղել: Ինչու՞ ոչ: Կարծեմ՝ լալու պատճառ՝ չիք:

Ինչու՞ լալ այն հիվանդի վրա կամ խղճալ այն ապուշին, որ գիտե բուժման եղանակները, բայց չի ուզում ապաքինվել, որովհետեւ ապուշ լինելը ձեռնտու է այն պարզ պատճառով, որ օգտակար է: Բայց… ծիծաղելու պատճառ էլ չկա, որովհետեւ ապուշներն այնքան են շատացել, որ նրանց մեջ ապրելը դժվարացել է: Կամ պիտի մեռնես, կամ՝ ապուշանաս: Երկուսն էլ չես կարող: Ուրեմն՝ ի՞նչ անել: Թողնում եմ ընթերցողին:

Հինկտակարանյա՞ն, թե՞ Տիգրանմեծյան դրոշ

Մենք «Լուսանցք»-ի էջերում բազմիցս անդրադարձել ենք Հայոց խորհրդանիշերին եւ փորձել ենք մանրամասնել դրանց խորիմաստ տիեզերահաս խորհուրդները: Ինչպես նախորդ հոդվածներում էինք նշել՝ ազգային ու պետական կարեւոր խորհրդանիշերից է նաեւ դրոշը:

Ինչպես արդեն հայտնել էինք, Վահագն Չախալյանի դատաքննության ընթացքում ի հայտ եկած փաստերը, դատավարության բուն ընթացքը հաստատապես ապացուցում են, որ այս քրեական գործը մտացածին եւ վատ կազմակերպված սադրանք է: Ինչն առավելապես նպատակ է հետապնդում՝ ահաբեկել ջավախքահայության հայրենասեր մարդկանց՝ նրանց ազգային ինքնության եւ արժանապատվության համար մղվող պայքարից հեռու պահելու համար: Սա է մեր «հարեւան» ու «բարեկամ», էլ չասենք «եղբայր» վրացու իրական կերպարը: Եվ միշտ էլ սա է եղել… Տեսնողը՝ տեսել է, չտեսնողը՝ պարզապես չտեսնելու է տվել:

Արդեն մի քանի անգամ հետեւում ենք «Բրաբիոն»-ի հեռուստագովազդներին ու զանգվածային նախաձեռնություններին: Երբ այս՝ արդեն տխրահռչակ հիմնարկի կողմից հայտարարվեց, թե ով էշի վրա նստած գա «Բրաբիոն» կենտրոն, կստանա ծաղկեփունջ՝ իր սիրեցյալի համար, բավականին հետաքրքիր թվաց նախաձեռնությունը: Այն ե՛ւ հումոր, ե՛ւ իրապես զվարճալի պահեր էր ներառում:

Թե ինչ մեխանիզմով են մեր երկրում լուծում կադրային հարցերը, պարզ չէ: Անկեղծ ասած՝ հետաքրքիր էլ չէ: Կա փաստ, որ տեսանելի է դարձնում այդ կադրային քաղաքականության անարդյունավետությունը: Իսկ փաստն այն է, որ մեր երկրի գործերը շատ վատ են, նշանակում է՝ մեծամասնությունն իր գործը չի անում: Ոչ թե լավ է անում, կամ վատ, այլ՝ չի՛ անում: Քանզի եթե վատ էլ են անում, դա դառնում է տեսանելի, բացերն ու թերությունները շտկվում են ու, աստիճանաբար, ամեն ինչ դեպի լավն է գնում: Իսկ երբ չեն անում, վատն էլ չի երեւում, որ ինչ-որ բան շտկելու անհրաժեշտություն ծագի: Այնպես որ, առանձնապես ջանքեր պետք չեն ապացուցելու, որ երկրի գործերը լավ չեն, որովհետեւ մեծամասնությունը չի աշխատում: Է՛հ, թող այդ մեծամասնությանն աշխատեցնի ղեկավարությունը, ո՞վ է ձեռքերը բռնում: Այստեղ էլ հենց հանգում ենք կադրային քաղաքականության խնդրին: Ինչը մեր երկրի համար իսկապես խնդիր է, որովհետեւ այդ լուրջ խնդրի ելքը ոչ թե լուծումներով ենք առաջադրում, այլ՝ աճպարարությամբ:

Ցավոք, ճիշտ դուրս եկան նաեւ «Լուսանցք»-ի՝ ճգնաժամի հետ կապված կանխատեսումները: Ապացույցն այն է, որ G-20-ի գագաթնաժողովն ավարտվեց, իսկ Արժույթի միջազգային հիմնադրամը հարստացավ: G-20-ի անդամ երկրները, որպես աջակցություն, միջազգային տնտեսությանը 2010-ին ընդառաջ հատկացնելու են 5 տրիլիոն դոլար: 250 մլրդ դոլար հատկացվելու է SDR-ով (Արժույթի միջազգային հիմնադրամի արժույթ): ԱՄՀ-ի համար հավելյալ հատկացվելու է 500 մլրդ դոլար: Մյուս 250 մլրդ դոլարը կհատկացվի առեւտրի խթանման նպատակով:

Ըստ պաշտոնական հաղորդագրությունների, հանցագործ աշխարհի ներկայացուցիչներից ոչ պակաս «կրիմինալ» են համարվում նաեւ ՀՀ պաշտոնյաների, պատգամավորների ու գործարարների երեխաները կամ էլ՝ նրանց հարազատները:

Մեկ ամսից Շվեդիայում միասեռական ամուսնությունները թույլատրելի են լինելու: Շվեդական Ռայխստագը (խորհրդարանը) ապրիլի 1-ին բացարձակ մեծամասնությամբ ընդունել է մի օրենք, որը թույլատրում է ամուսնությունը միեւնույն սեռի ներկայացուցիչների միջեւ:

Միակ կուսակցությունը, որը դեմ է եղել օրենքին, քրիստոնյա-դեմոկրատներն են եղել: Սակայն, նրանց կոչը ոչ մի ազդեցություն չի թողել եվրամոլագարների վրա: «Մենք ուզում ենք փրկել ամուսնություն հասկացությունը», – պարզաբանել է քրիստոնյա-դեմոկրատների ներկայացուցիչ Իվոնն Անդերսոնը, սակայն… ու՞մ եւ ի՞նչ է բացատրել…

Ի վերջո ո՞վ է խթանում Հայաստանում համասեռականությունը

Մեր հանրությանը վերստին մտահոգում է համասեռականության թեման: Այս հիվանդագին երեւույթը պարբերաբար ներմուծում են Հայաստան եւ առանց այն էլ եղած ճգնաժամին մի նոր խնդիր են ավելացնում: Եթե հասկանալի է, թե ինչու է օտարը դա անում, ապա, մեղմ ասած, զարմանալի է, որ մերոնք են ամեն կերպ փորձում այս արատավոր երեւույթը սերմանել մեզանում:

Եվ փորձում են այդ ամենն անել՝ իբր ավանդապաշտ հայությանը ժամանակակից դարձնելու, զարգացնելու հիմար պատրվակով: Սակայն, համասեռական հարձակումը (ագրեսիան) նախաձեռնողները պետք է հասկանան մի պարզ ճշմարտություն, որ ավանդույթներն ու սովորույթները ազգային ու մարդկային դիմագծի պահպանման բնական պայմաններ են, եւ այսօր դրանք պաշտպանվում են անգամ ամենաժողովրդավար երկրներում: Եվրոպական պահպանողականությունը երբեք թույլ չի տալիս անգլիացուն՝ շեղվել իր ավանդույթներից, ֆրանսիացուն՝ իր, գերմանացուն էլ՝ իր, եւ այսպես շարունակ: