Խորագրերի պահոցը. Հոդվածներ

Ներկայացվել է ՀԱՄ առաջնորդ Արմեն Ավետիսյանւ կողմից՝

ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի եւ շուրջ 50 կուսակցությունների ղեկավարների հետ արցախյան հարցին նվիրված խորհրդակցության ժամանակ, որը տեղի է ունեցել նոյեմբերի 20-ին (ժամը 11:00-16:00), Կարեն Դեմիրճյանի անվան մարզահամերգային համալիրում

Հայ Արիական Միաբանությունը (որում ընդգրկված է նաեւ Հայաստանի Հայ-Արիական կուսակցությունը) համարում է, որ Արցախ-ԼՂՀ-ի խնդրի կարգավորումը մտել է մի նոր փուլ՝ երբ «տարածքային ամբողջականության անձեռնմխելիության» եւ «ազգային ինքնորոշման» միջազգային իրավունքներն այլեւս համադրվելու միտում չունեն:

Ազգային գաղափարախոսության եւ ինքնության շուրջ փնտրտուքը սկսվել է արդեն իսկ դրանք կորցնելու (ավելի ստույգ՝ դրանք չկարեւորելու) պահից: Կորցնելով (միտումնավոր, թե անմիտ)՝ փորձել են նորը ձեւակերպել, ինչը չի ստացվել, իսկ հինն էլ ոչնչացված էր այլեւս, կամ էլ պահել եւ վախենում էին վեր հանել: Իսկ չի ստացվել, որովհետեւ այլ աշխարհայացքի վրա նորի կառուցումը երբեք հիմնավոր ու հաստատուն չէր կարող լինել, իսկ նորն էլ մերը չէր: Ու հիմա հենց այդ անհաստատ ու հեղհեղուկ վիճակում ենք: Բա հազարամյակներ ապրած ազգը նոր պիտի խոսե՞ր իր ինքնությունից ու դեռ որոներ… ու դեռ սխալ ուղղություններով…

Հայկական զլմ-ները շատ քիչ են անդրադառնում հեթանոսություն-քրիստոնեություն առնչություններին (կամ՝ միմիայն հակասություններին են անդրադառնում), եւ առհասարակ, հայոց հեթանոսական ու նախահեթանոսական անցյալին, հայ արիականության թեմային կարծես «տաբու» է դրված: Իսկ նախաքրիստոնեական անցյալ ասելով՝ շատերը պարզապես հասկանում են ինչ-որ անորոշ կռապաշտություն (հաճախ շփոթելով հունական, հռոմեական, նաեւ պարսկական ու հնդկական ազգային հավատների հետ)՝ բացարձակապես չխորանալով հին հավատի ու նախնյաց պաշտամունքի արմատների ու տիեզերաճանաչողության մեջ:

Դարեր շարունակ օտարները մեր հայրենիքին տիրելու նպատակով ոչ միայն արտագաղթի են մղել մեզ, այլեւ ձուլել են իրենց՝ փորձելով օգտագործել նաեւ մեր հին եւ ինքնաբավ գենը: Այդ ընթացքում հայության զգալի մասը ճարահատյալ ձուլվել ու դարձել է այլազգի (հաճախ՝ ծպտյալ հայի կարգավիճակով): Սա թերեւս ազգերի դանդաղ մահվան դատապարտման փորձված եւ անաղմուկ ձեւն է: Եթե նույնիսկ քննարկենք ոչ հեռու անցյալում այսպիսի ձուլման հեռանկարի գոյությունը, ապա կնկատենք, որ այն իրական էր եւ դրա հետեւանքները կրում ենք առայսօր:

Երբ դանդաղ մահվան դատապարտված ազգերի մերձեցման-եղբայրացման համայնավարական միջոցներով նրանց ձուլման մարքս-լենինյան հակաբնական ու հակագիտական տեսությունը ստալինյան «խելքից դուրս» մեկնաբանությամբ եւ գործնական քայլերով ստացավ պետական քաղաքականության տեսք, արդեն կերտվու՛մ էր խորհրդային ժողովուրդ… Այդժամ նորից վերհառնեց ցեղասպանվելու վտանգը:

Ս/թ. հոկտեմբերի 28-29 ԻԻՀ ԱԳՆ քաղաքական եւ միջազգային հետազոտությունների կենտրոնում «Մրցակցությունը եւ հակադրությունը Կովկասում. արմատներ, ծավալներ եւ հետեւանքներ» խորագրի ներքո կայանալիք Կենտրոնական Ասիայի եւ Կովկասի 16-րդ միջազգային գիտաժողովի կազմակերպիչներին

Արմեն Ավետիսյան, Հայաստան
Հայ Արիական Միաբանության առաջնորդ

1. Կովկասում մրցակցության եւ հակադրության արմատներն ու ծավալները

Կովկասի մնայուն կայունությունն ու համագործակցությունը մեծապես կախված են պատմա-քաղաքական խնդիրների ճիշտ եւ արդարացի ըմբռնումից ու դրանց համապարփակ դրական լուծումից: Աշխարհաքաղաքականությունն առանց պատմական արդարության վերականգնման՝ նոր անարդարությունների տեղիք է տալիս, ինչի հետեւանքով էլ առ այսօր ոչ մի հակամարտություն վերջնականապես չի լուծվում, քանզի այն միանշանակորեն չի ընկալվում միջազգային երկու կարեւորագույն սկզբունքների՝ տարածքային ամբողջականության անձեռնմխելիության եւ ազգային ինքնորոշման իրավունքների տեսակետից, ավելին՝ տարածաշրջանում ներխուժումների հետեւանքով առաջացած պետությունների կազմավորումը կայացել է այդ երկու սկզբունքների ոտնահարմամբ: Եվ հիմա Կովկասյան ժողովուրդների ոտնահարված իրավունքները հանդիպում են միջազգային այդ գործուն սկզբունքների հակադրությանը: Համակովկասյան խնդիրների արմատներն ու ծավալները նույնպես ամփոփվում են պատմա-քաղաքական անաչառ վերլուծություններում: Դրանք խորապես հասկանալու համար պետք է հանգամանալից ուսումնասիրվեն Կովկասյան տարածաշրջանի բնիկների ու եկվորների կողմից դարերի ընթացքում հրահրած բախումների հետեւանքով ստեղծված առկա իրավիճակն ու հնարավոր լուծումները: Այդ բախումները եւ դրանցից բխող հետեւանքները, մեր տեսանկյունից, բաժանվում են երեք խմբի:

Երբ «Լուսանցք»-ն ահազանգում էր կարմրուկի եւ կարմրախտի դեմ համապետական եւ միջազգային նշանակության (նախաձեռնությունը «Բժիշկներ առանց սահմանների» կազմակերպությանն էր) «բարեգործական» պատվաստումների բնույթի կասկածելի լինելու առումով (զլմ-ները տեղեկատվություն տվեցին, որ դեղամիջոցները ժամկետանց են եւ անորակ), շատե՛րը մեզ մեղադրեցին ավելորդ անհանգստության եւ նույնիսկ բնակչության շրջանում լարվածություն ստեղծելու համար:

Ադրբեջանում էլ ավարտվեց երկրի նախագահի ընտրությունը, եւ Ի. Ալիեւը ավելի մեծ հաջողությամբ, քան Ս. Սարգսյանը Հայաստանում, վերընտրվեց իր երկրի նախագահ: Ու հիմա, Հայաստանի եւ Ադրբեջանի նորընտիր նախագահները «պարտավոր» են կողմնորոշվել՝ ի մի գալ Արցախ-ԼՂՀ-ի խնդրի եւ «Կովկասյան պլատֆորմ»-ի հիմնախնդիրների շուրջ:

Վերջին իրադարձությունները Հարավային Կովկասում անդրադարձել են նաեւ ԼՂՀ խնդրի կարգավորման վրա. հայտարարել է ԼՂՀ Ազգային ժողովի նախագահ Աշոտ Ղուլյանը: Նա նշել է, որ «Իրավիճակը Հարավային Կովկասում. ԼՂՀ միջազգային ճանաչմանը հեռանկարները» թեմայով խորհրդարանական լսումների եւ քննարկումների արդյունքում համապատասխան դիրքորոշում է մշակվել, ինչը հնարավորություն կտա ընդդիմանալ տարածաշրջանային ու համաշխարհային հնարավոր մարտահրավերներին եւ թույլ կտա շահավետ օգտագրծել ստեղծված իրավիճակը՝ ի շահ ԼՂՀ միջազգային ճանաչման:

Ինչու՞ են լվանում մարդկային ուղեղները ԱՄՆ-ի արտաքին հարաբերությունների խորհուրդը

(գաղտնի նախագիծ)

Շատերն են հավատում, թե ԱՄՆ-ում ղեկավարելու համար Դեմոկրատական եւ Հանրապետական կուսակցություններից բացի գոյություն ունի մեկ այլ, առավել բարձր մակարդակի կազմակերպված ուժ, որը ձեւավորում է ԱՄՆ ռազմավարական ծրագրերը, ուղղությունը եւ ճակատագիրը: Դա մոտավորապես 3 հզ. անդամ ունեցող կազմակերպություն է, որ հայտնի է «Արտաքին Հարաբերությունների Խորհուրդ» (The Council on Foreign Relations) անունով: Այն նվազագույնս է ներկայացվում հանրությանը, ինչն էլ հասարակ ամերիկացու ապատեղեկացվածության պատճառն է: ԱՀԽ-ն ստեղծվել է 1921թ. հուլիսի 29-ին, մի խումբ «մտավորականների» կողմից, ովքեր կարծում էին, թե կա ազգություններից զուրկ համաշխարհային կառավարության, իշխանության կարիք:

Վերջերս հերթական անգամ նշվեց «Երեւանի օրեր» տոնակատարությունը: Լավ, թե վատ՝ նշվեց, հոբելյանն էլ պատկառելի էր՝ մեր մայրաքաղաքի 2790 ամյակն էր: Հիշեցնենք, որ սա նախկինում «Էրեբունի-Երեւան» տոնն էր, որի «Էրեբունի» մասը տարիներ առաջ «պատմական» որոշումով հանվեց: Ըստ երեւույթին, հին պատմության հետ այլեւս չառնչվելու խնդիր ունեին Երեւանի քաղաքապետարանում (եւ ոչ միայն այդտեղ):

ՀՀ կառավարության «հավակնոտ» ծրագրերի ինքնարժեքն են

Տեղական ինքնակառավարման մարմինների հերթական ընտրությունները քաղաքամայր Երեւանի թաղերում եւ հանրապետության մարզերում եկան հավաստելու, որ տեղական ինքնակառավարում ասածը Հայաստանում ոմանք հասկացել ու հասկանում են իրենք իրենց համար տարածքներ ստեղծելն ու ինքնակառավարելը: Իսկ ավելի պարզ՝ ամեն մի մականունավոր կամ դեռեւս անմականուն գործարար կամ պետական պաշտոնյա, տեղական ինքնակառավարում ասելով հասկանում է, որ անհրաժեշտ է ունենալ (իմա՝ սեփականացնել) մի որեւիցե մարզ, քաղաք կամ գյուղ (դե գոնե թաղամասիկ), որը հենարան կդառնա իր տնտեսական շահերը քաղաքական հարթությունում պաշտպանելու համար:

ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը հերթական անգամ մասնակցեց ԱՊՀ երկրների նախագահների խորհրդի նիստին: Այս անգամ այն կայացավ Ղրղզստանի մայրաքաղաք Բիշքեկում:

Սրան զուգահեռ, ՀՀ վարչապետ Տիգրան Սարգսյանն էլ մեծ պատվիրակությամբ աշխատանքային այցով եղավ ԱՄՆ-ում: