Հայ Աստվածամարդու խորհուրդը – Քուրմ Արմոգ, ՀԱՄ Հոգեւոր հանձնախմբի ներկայացուցիչ
…Հայկ Նահապետն անգամ աստվածացվել է եւ տոնին նաեւ 8 Հայ Աստվածներին են հիշել ու փառաբանել: Նավասարդի տոնը, այն ժամանակների արժեհամակարգով, համաշխարհային տոն է եղել Հայաստանում…
Ազգի զարգացման եւ հարատեւման առաքելության մեջ ազգային պետության գոյությունը կարեւորագույն միջոց-գործիք է: Եվ անչափ կարեւոր է, որ այդ պետությունը իրապես ազգային լինի: Այս առումով «Լուսանցք»-ը ոչ մեկ անգամ ընդգծել է նաեւ ազգային ու պետական տոների համադրելիության անհրաժեշտությունը:
Մեր պետության օրենքների հավաքածուն՝ Սահմանադրությունը ազգային չէ, քանի որ միջազգային է, եւ «միջազգային հանրություն» կոչվածի (որն աշխարհի բնակչության մի քանի տոկոսն է միայն) քմահաճույքներով է ստեղծված: Այսինքն՝ պետությունը հայկական է կոչվում, բայց բնավ հայկական չէ, քանի որ ազգային բնույթից զուրկ է:
Մեր հավատի ու մշակույթի օրենքների հավաքածուն եւս ազգային չէ, միջազգային էկումենիկ (հուդա-քրիստոնեական) հանրություն կոչվածի պարտադրանքն է եւ զուրկ է հայկական էությունից:
Ապազգային պետության եւ վերազգային կրոնի առկայությամբ էլ պայմանավորված է այսօրվա ազգային ու պետական տոների եւ ծեսերի պարտադրված լինելը՝ ոչ ազգային օրենքներով ու կեցակարգով պետության եւ ոչ ազգային ծագումնաբանությամբ ու էությամբ առաջնորդվող հավատի հետեւորդ եկեղեցու որոշումներով:
Այս ամենը հիշեցինք, քանզի վերջերս պետական որոշ այրերի հետ զրույցներում արծարծվեց Նավասարդը որպես ազգային ու պետական տոն նշելու հարցը: Այն մի քանի անգամ քննարկվել է ԱԺ-ում, բայց եկեղեցին ու եկեղեցուց «ավելի առաքելական» շատ պատգամավորներ այն կարծիքին են, որ «հայերը չեն նշում Նավասարդը պետական տոն, որովհետեւ Հայկ Նահապետը քրիստոնյա չի եղել»…
Այս տողերը, որպես փաստարկ, կրկնողները ոչ մի բանով չեն տարբերովում մեր ոխերիմ թշնամիներից՝ թյուրքերից: Այս տողերին հավատարիմ խորհրդարան ունեցող պետությունը ոչ միայն ոչ ազգային է, այլեւ՝ հակահայ: Այս տողերի հետեւորդ հոգեւորականները այդ հակահայ պետության առավել հակահայ հատվածն են:
Նավասարդի տոնը Հայաստանում համաժողովրդական սիրված տոն է եղել ու այդպիսին էլ մնում է: Այն դադարեցին պետականորեն նշել՝ Գրիգորիանական օրացույցին անցնելու պատճառով: Գրիգորիանական օրացույցը ներմուծվել է 16-րդ դարում Հռոմի Պապ Գրիգորիոս 13-րդի կողմից, սակայն հայերն այդ օրացույցն ավելի ուշ են կիրառել: Սկզբից այն օգտագործել են Վենետիկի կաթոլիկ հայերը, այնուհետեւ՝ Լեհաստանում, հետո՝ Ռուսաստանում, իսկ Հայաստան եկել է 18-րդ դարում (իմիջիայլոց՝ Նոր տարին էլ հունվարի 1-ին տոնել են միայն 20-րդ դարի սկզբին, իսկ Հայաստանում Նոր տարին պաշտոնական տոն է դարձել խորհրդային ժամանակներում)… Եվ ահա Պապ Գրիգորիոսի թելադրած օրացույցով շարունակվել է կես պարթեւ-կես ասորի Գրիգոր խավարիչի՝ 301 թվի սպանդի կազմակերպիչի գործը (ով հիմնահատակ մեռած ու անհետ կորած է եւ թե ում ոսկորներն են նրա անվան տակ սրբացրել ու վերաթաղել՝ դեռ կպարզվի): Եվ նրա կույր հետեւորդները շարունակում են Հայոց ամենամեծ եղեռնի ծրագրած ոճիրը…
Հայկական Նավասարդը Հայաստանում նշվում է տասնյակ դարեր շարունակ, օգոստոսի 11-ին: Այդ տոնն ամենասիրված եւ պաշտված տոներից մեկն է եղել մեր նախնիների համար, անգամ որոշ ժամանակ որպես Նոր տարի է նշվել, բայց իհարկե հաշվի առնելով, որ Ամանորը՝ մարտի 21-ն է բնական տարեփոխությունը: Իսկ հիմա Նավասարդը տոնում են հայ արիներն ու ազգայնականները, մտավորականները, հատկապես՝ պատմաբաններն ու ազգագրագետները, եւ այդ մասին կարելի է ընթերցել հայկական ժողովրդական բանահյուսության ստեղծագործություններում: Հայկ Նահապետն անգամ աստվածացվել է եւ տոնին նաեւ 8 Հայ Աստվածներին են հիշել ու փառաբանել: Նավասարդի տոնը, այն ժամանակների արժեհամակարգով, համաշխարհային տոն է եղել Հայաստանում: Ամենուր ավանդական միջոցառումներ են եղել, պատմել են ժողովրդական զվարճություններ, կատարել են երգեր ու պարեր, արվել են գուշակություններ, եւ հայերը իրապես տոնական օր են ապրել:
Ինչպես ընդունված է նշել Ք.ծ.ա. 2492թ. օգոստոսի 11-ին նշվում է եւս մեկ կարեւոր իրադարձություն հայության համար: Պատմաբան Ղեւոնդ Ալիշանը հայտնում է, որ տեղի է ունեցել Դյուցազնամարտ, որի ժամանակ հայ ազգապետ Հայկազունիների դինաստիայի հիմնադիր Հայկ Նահապետը սպանել է ասորացի բռնակալ Բելին եւ սկիզբ է դրել հայոց հզոր պետության վերականգնմանը: Հայ մեծ պատմիչ Մովսես Խորենացին էլ նշում է, որ հայոց երկիրը եւ ժողովուրդն իրենց Հայք անվանումը ստացել են Հայկ Նահապետի անունից:
Հայ արիական ավանդույթը ավելի խորը բացատրություն ունի, որ Հայկը ոչ միայն Նահապետ է, այլ՝ Աստվածամարդ, ով խոսել է Աստվածների հետ եւ նրանց որոշումով է վերադարձել Հայկական լեռնաշխարհ ու վերականգնել Հայոց Առաքելության Տիեզերապտույտը…
Շատ հայեր են զարմանում, որ այսօր անգամ եկեղեցին է նշում մեր հեթանոսական տոները, ինչպիսիք են Տրնդեզը, Զատիկը եւ Վարդավառը, բայց որպես ժամանակակից եկեղեցական տոներ՝ Հարություն եւ Քրիստոսի Պայծառակերպություն ու էլի նման բաներ: Բայց մեր փառավոր նախնու՝ Հայկի տոնը, որի ժամանակ նաեւ ռազմա-մարզական խաղեր էին անցկացվում, չկարողացան Քրիստոսի հերթական հարության կամ հայտնության հետ կապել ու այդպես էլ դադարեցին հիշատակել…
Այս օգոստոսի 11-ին եւս հայ արիները կնշեն Նավասարդի տոնը՝ Հայկ Նահապետի՝ Բելի դեմ տարած փառահեղ հաղթանակի օրը: Կփառաբանեն ու կհիշեն, որ Հայկ Դյուցազունն այդ օրը, աշնանային արեւադարձից 40 օր առաջ հաղթեց Արարատը նենգորեն զավթած Տիտանյան Բելին եւ վերատիրեց Հայոց Աշխարհն ու հայությանը բերեց ազատ կյանք՝ ի փառս Հայի ու Հայ Աստվածների. «Դա մի նոր դարաշրջան եղավ հայության վերելքի եւ իզուր չէ, որ կար մի ժամանակահատված, երբ օգոստոսի 11-ը եւս նշվում էր որպես Նոր Տարի՝ Նոր Կյանքի օր»…
Հայկ Նահապետը Հայ-Արիական Դիցակարգի համաձայն Մարդ-Աստված է՝ Աստվածամարդ՝ Երկրային Աստված, ով խոսել է Հայ Աստվածների հետ, անգամ կատարել Աստվածային Առաջադրանքներ… Ինչն այսօր շարունակում է իրականացնել մեր Նահապետի Հոգին (իր նոր մարմնում)՝ Մեծ Տիեզերքում… Օգոստոսի 11-ը հին Նավասարդ ամիսն է: Նավ-Աս-Արդ՝ ուժականության-զորության խորհրդի հաստատում: Նավասարդյան խաղերն էլ առավելապես զորախաղեր են եղել, որի ժամանակ Հայկյան զինվորի պատվավոր կոչում է տրվել:
Հայ արիներն ու ազգայնականները օգոստոսի 11-ի այգաբացին, Երեւանում, Հայոց Նահապետի արձանի մոտ ՀԱՄ Հոգեւոր հանձնախմբի քրմերի մասնակցությամբ ծիսական արարողություն կկազմակերպեն մեր զորավոր նախնու պատվին:
Չի բացառվում, որ տոնակատարությունը կշարունակվի Սպիտակավոր վանքի բակում վերաթաղված Գարեգին Նժդեհի (Հայ-Արիական դիցակարգի համաձայն՝ նույնպես Աստվածամարդ հռչակված) մասունքների մոտ, որտեղ էլ գինեձոներ կհնչեն Հայոց Երկնային ու Երկրային Կամք(երի) միաձուլմանն ուղղված:
Քուրմ Արմոգ
ՀԱՄ Հոգեւոր հանձնախմբի ներկայացուցիչ
«Լուսանցք» թիվ 25 (288), 2013թ.
Կարդացեք «Լուսանցք»-ի PDF տարբերակները www.hayary.org -ի «Մամուլ» բաժնումեւ pressa.ru-ի Лусанцк/Lusantsk/Լուսանցք – http://pressa.ru/Flexreader/show/id/41528