Կրթական նոր ծրագիր՝ առավել օժտված երեխաների հայտնաբերման, աջակցման եւ «արտահանման» համար

Աշխարհի առաջատար բուհերում բարձրակարգ կադրերի պատրաստման նպատակով կրթական ոլորտի մասնագետները պատրաստվում են հայտնաբերել այդ բուհերում կրթություն ստանալ ցանկացող՝ ՀՀ եւ սփյուռքահայ առավել օժտված երեխաներին եւ աջակցել նրանց՝ ընդունվելու այդ բուհերը: ՀՀ եւ սփյուռքահայ առավել օժտված երեխաների հետ աշխատանքում մասնագետները նախատեսում են կիրառել հեռավար-էլեկտրոնային ուսուցման ժամանակակից մեթոդներն ու ծրագրերը:

Ի դեպ՝ այդ նպատակով ՀՀ (տեխնիկական հնարավորության դեպքում, նաեւ Արցախ-ԼՂՀ-ի եւ Ջավախքի) ընտրված երեխաներն ապահովվելու են համակարգիչներով ու ինտերնետային կապով:

Բնագիտական եւ հումանիտար առարակաների դեպքում կիրառվելու է նաեւ միջազգային փորձը: Ապագա ուսանողները կընտրվեն մրցութային պայմաններով եւ նրանց համար քննություները կլինեն թեստային տարբերակով: Առավել օժտված երեխաների ընտրությունն իրականացվում է արդեն ներմուծված ավագ դպրոցի 2-րդ դասարանում (12-ամյա կրթության պարագայում՝ 11-րդ դասարան), 1-ին եւ 2-րդ ուսումնական կիսամյակների վերջում (համապատասխանաբար՝ դեկտեմբեր եւ հունիս ամիսներին) անցկացվող 2 մրցույթների միջոցով (ընտրության նախնական եւ վերջնական մրցույթներ): Այնպես որ ամեն ինչ արդեն հստակեցված է, օտար կրթական համակարգի ներթափանցումն ու ծրագրերի ներմուծումն ընթանում է առանց ավելորդ բարդությունների ու դիմադրության:

ՀՀ վարչապետը օրերս նույն բան ասել է Ֆլետչերի իրավաբանության եւ դիվանագիտության դպրոցի եւ Տավիտյան հիմնադրամի ներկայացուցիչների հետ հանդիպման ժամանակ, որ պատրաստ է ֆինանսավորել բոլոր այն ուսանողների կրթական ծախսերը, ովքեր կընդունվեն (իրականում՝ կընտրվեն) ամենաբարձր վարկանիշ ունեցող արտասահմանյան բուհերը: Հետո նա հավելել է, որ այլեւս «ծանոթ-բարեկամի» միջոցով հարցեր չեն լուծվելու մեր երկրում:

Այս կերպ հարցեր չլուծվելու խիստ հիմնավորված կասկածանքներն առայժմ մի կողմ թողած, խոսենք «միջազգային» կրթության խնդրի մասին: Այն երկու կողմ ունի՝ դրականն արդեն հասկանալի է, կունենանք կրթված երիտասարդներ, իսկ բացասականը միանգամից բխում է «կրթված երիտասարդներ» ունենալու հանգամանքից: Ավելի պարզ՝ այդ երիտասարդները կրթվում են այլ արժեքներ դավանող միջավայրում, դառնում են այդ արժեքների կրողն ու կամա, թե ակամա քարոզողը (հասկանալի է՝ խոսքը խորը քաղաքակրթական արժեքների մասին չէ, այլ՝ անբարո եւ սանձարձակ): Եվ ամենավտանգավորը՝ նման դաստիարակություն ու կրթություն ստացածները հետագայում կամ իրենք չեն վերադառնում հայրենիք եւ իրենց գիտելիքները ծառայեցնում են օտարին կամ նրանց «գնում» են, ու այս կերպ նրանք իրենց կյանքը դասավորելով են ծառայում օտարին: Իսկ եթե պատահում է, որ Հայաստան են վերադառնում, ապա սրանց նմաններն են, որ հետո Հայաստանը հնդեվրոպական-արիական նախահայրենիք, ավելին՝ հայերի բուն հայրենիք չեն համարում, մեր եկվորության թեզն են պաշտպանում, օտար լեզուների քարոզն են անում՝ ոտնահարելով սեփական լեզվի իրավունքները, հայոց հինավուրց մշակույթն են աղտոտում եւ մեր ավանդական միջավայրն են ապականում:

Ուրեմն՝ ավելի լավ է չվերադառնան: Իսկ այս դեպքում էլ մեր հաշվին պահում-կրթում ենք, օտարը անվճար տանում ծառայեցնում է նրանց կամ այստեղ կամ այնտեղ՝ դա արդեն կարեւոր չէ:

Ժամանակին մեր երկրի միտքն ու ուղեղները ԽՍՀՄ փառքին ծառայեցին, հիմա ծառայությունների շրջանակը մեծացել է՝ Ռուսաստան, ԱՄՆ, Եվրոպաներ… Իսկ սրանք էլ հետո հայ ուղեղների արտադրանքը մեր գլխին են կոտրում ու՝ ոչ միայն մեր: Իսկ մենք միայն նրանց անուններով ենք հպարտանում՝ սա է հայ կամ՝ նա: Իսկ մեր ազգին կամ հայրենիքին կա՞ օգուտ դրանից:

Արտակ Հայոցյան