25 տարի Նժդեհի մոտ ու Նժդեհի հետ

Հրապարակվել է Հեղինակ` ՀԱՄ

Հոկտեմբերի 6-7-ին հոբելյանական՝ 25-րդ ուխտագնացությունն էր՝ դեպի հայ մեծ զորավար ու գաղափարախոս Գարեգին Նժդեհի մասունքատեղի: Հիշեցնենք, որ մեծ հայորդու աճյունը Հայաստան է բերվել ՌԴ Վլադիմիր քաղաքի գերեզմանատնից՝ մի շարք հայրենասերների՝ այն ժամանակներում շատ վտանգավոր ծրագրի իրականացումից հետո: Իսկ զորավարի աճյունը վերաթաղված է երեք վայրերում՝ Խուստուփ լեռան լանջին (իր կտակի համաձայն)՝ Կոզին աղբյուրի մոտ, Եղեգնաձորի շրջանի Սպիտակավոր եկեղեցու բակում եւ Կապան քաղաքի՝ Գարեգին Նժդեհի հուշահամալիրում: Առաջին երկու վայրերում վերաթաղումն արվել է գաղտնի եւ արդեն տասնյակ ուխտագնացություններ են եղել, իսկ Կապան, մի քանի տարի է՝ ինչ այցելում են ուխտագնացները: Նժդեհից մասունքներ է բերվել քաղաքի հուշահամալիր՝ քարե շինությանը շունչ տալու նպատակով, եւ դա Նժդեհի աճյունը Հայաստան բերողների, հուշահամալիրը նախաձեռնողների եւ անվանի որոշ ուխտյալների համաձայնությամբ է կատարվել: Այսօր այդ համալիրում կատարվում են դպրոցական, հարսանեկան, բանակային երդման եւ այլ հայրենասիրական ու հիրավի գեղեցիկ արարողություններ:

25-րդ ուխտագնացությանը մասնակցեցին Նժդեհի աճյունը Հայաստան տեղափոխման նախաձեռնողներից երեք նվիրյալներ՝ Արցախ Բունիաթյանը (Քաշաթաղի գլխավոր բժիշկ), Գարեգին Մխիթարյանը (դասախոս, Երեւան), Ժորա Բարսեղյանը (գեղանկարիչ, Աբովյան), ՀԱՄ առաջնորդ Արմեն Ավետիսյանը՝ մի շարք ՀԱՄ-ականների հետ, հրապարակախոս Գարեգին Ղազարյանը, ազատամարտիկներ եւ այլ ուխտավորներ Հայաստանից ու Արցախից:

Նրանցից շատերը հոկտեմբերի 6-ին գիշերեցին Խոստուփ լեռան լանջին՝ մշտավառ կրակի շուրջ, խոսելով Նժդեհի գաղափարներից ու երգելով հայրենասիրական երգեր, իսկ մի մասն էլ գիշերեց Խուստուփի մոտ գտնվող Բաղաբուրջ գյուղում՝ արդեն հանգուցյալ Ստեփան Կարապետյանի տանը: Սա տունն է մի մարդու, որտեղ դեռեւս 1983թ. գիշերել էին Նժդեհի մասունքները Խուստուփ բերած հայրենասերները, ցավոք էլի հանգուցյալ, պրոֆեսոր Վարագ Առաքելյանի գլխավորությամբ, ով էլ տարիներ առաջ քաջալերել էր մնացյալին՝ զորավարի աճյունը Վլադիմիրի գերեզմանատնից տեղափոխելու համար:

Հոկտեմբերի 7-ին կատարվեց Նժդեհի հիշատակի ու փառաբանման արարողությունը, եւ խրոխտ ելույթներից ու երգերից հետո, տեղի ունեցավ նոր ուխտյալների երդման արարողություն (ինչն արդեն ավանդական է դարձել), ովքեր հավաստեցին իրենց նվիրյալությունը Նժդեհյան Ուխտին եւ ցանկություն հայտնեցին դառնալ մշտական ուխտագնացների խմբի անդամ: Այս անգամ երդվյալները ոչ միայն Հայաստանից էին, այլեւ՝ Արցախից: Երդումն ընդունեց ՀԱՄ առաջնորդ Արմեն Ավետիսյանը: Վերջինս մի քանի տարիներ արդեն ընդունում է ուխտավորների երդումը՝ որպես երկար տարիների նվիրյալ ուխտավոր եւ նժդեհյան ցեղակրոն ուսմունքի գաղափարակիր: Այս որոշումը, ի դեպ, կայացրել են Նժդեհի աճյունը Հայաստան տեղափոխած ուխտյալ հայորդիները:


Աշոտ Հակոբյան


Այս գրառումը հրապարակվել է Հ.Ա.Մ., Հոդվածներ խորագրում։ Էջանշեք մշտական հղումը։