Ասանժին կպահե՞ն փակի տակ – Բոլոր երկրներն ԱՄՆ-ի պետքարտուղարության ցուցակում

«Fox News»-ը հայտնել է, որ Լոնդոնի դատարանը որոշում է կայացրել «WikiLeaks» կայքի ձերբակալված ղեկավար Ջուլիան Ասանժին կալանքի տակ թողնել մինչեւ դեկտեմբերի 14-ը: Դատարանը մերժել է գրավի դիմաց նրան ազատելու միջնորդությունը: Ասանժը հայտարարել է, որ հրաժարվում է ինքնակամ արտահանձման ընթացակարգից եւ դատարանը քիչ ժամանակ ունի նրա արտահանձման մասին որոշում կայացնելու համար:

Գոհար Վանեսյան

Բոլոր երկրները՝ ԱՄն պետքարտուղարության կազմած հատուկ ցանկում

«WikiLeaks» կայքի հիմնադիր Ջուլիան Ասանժը «The Guardian» թերթի ընթերցողների հարցերին պատասխանելով, հայտարարել էր, թե ա-մերիկյան դիվանագիտության գաղտնի փաստաթղթերի արխիվը պահպանվում է մոտ 100 մարդու մոտ, տարբեր երկրներում, եւ եթե կայքի աշխատա-կիցների հետ որեւէ բան պատահի, ապա առանցքային նյութերը կհրապարակվեն ինքնաբերաբար: Բացի այդ, արխիվը տրվել է նաեւ բազմաթիվ զլմ–ների: Ասանժն ասել է, որ շատ է կարոտում Ավստրալիան, բայց իր վերադարձն այնտեղ անհնար է դարձել: Նրա խոսքով, այդ երկրի իշխանություն-ները օգնում են ամերիկյան իշխանություններին հետապնդելու կայքի հիմնադրին:
Շվեդիայում նրա նկատմամբ մեղադրանք է առաջադրվել սեռական հանցագործություններ իրականացնելու համար, այդ երկրի իշխանություններն արդեն 3-րդ անգամ են նրա նկատմամբ կալանքի որոշում կայացրել: Ասանժը քրեական գործը կապում է «WikiLeaks»-ի շրջանակում իր իրականացրած գործունեության հետ:
Կայքը պարբերաբար փորձում էր մնալ առցանց, քանի որ կայքի համակարգչային սերվերների վրա իրականացված բազմաթիվ հարձակումները ստի-պել են փաստաթղթերի հրապարակումներ իրականացնող կազմակերպությանը փոխել կայքի տիրույթը եւ այն գործուն պահելու համար անցել երկրից երկիր: Միաժամանակ, կազմակերպության հիմնադիրը ասել է, որ ինքն ու իր գործընկերներն անվտանգության լրացուցիչ միջոցներ են ձեռնարկում՝ «իրենց կյանքին սպառնացող վտանգի պատճառով»:
Կազմակերպության «Wikileaks. org» հասցեով կայքը այլեւս չի գործում: «EveryDNS.net» տիրույթի անուններ տրամադրող ամերիկյան կազ-մակերպությունը դադարեցրել է ինտերնետային մուտք մատուցելու ծառայությունները՝ որպես պատճառ նշելով հաքերների շարունակվող հարձակումները, որոնք վտանգում են ընկերության ամբողջ ցանցի կայունությունը:
«WikiLeaks» կայքն այժմ գործում է Շվեյացարիայում գտնվող «WikiLeaks.ch» հասցեով, որը պատկանում է 2 տարի առաջ ձեւավորված, տեղեկութ-յունների ազատության եւ տեխնոլոգիաների ոլորտում խելամիտ քաղաքականություն իրականացնելուն կողմ հանդես եկող «Swiss Pirate Party» քաղաքական խմբավորմանը:
Ահա այսպիսի արձագանք ունեցավ ամերիկացի դիվանագետների 250 000 գաղտնի հեռագրերի, փաստաթղթերի հրապարակումները: Իսկ հիմա չեն դադարում Ասանժի հասցեին սպառնալիքները եւ մահվան դատավճիռները: «Մեր ձեռքերում գտնվող արխիվը տարածված է տարբեր երկրներում գտնվող մարդկանց միջեւ՝ ներառյալ լրագրողները… Պատմությունը կհաղթի, եւ աշխարհը դուրս կգա զարգացման էլ ավելի լավ ուղի: Արդյոք մենք կենդանի՞ կմնանք: Դա կախված է ձեզանից»,- ասել է Ասանժը լրագրողներին: Հիշեցնենք, որ Կանադայի վարչապետ Սթիվեն Հարփերի խորհր-դական պրոֆեսոր Թոմ Ֆլենեգենը «CBC News Network» հեռուստաընկերությանը տված հարցազրույցում կոչ էր արել ֆիզիկապես վերաց-նել «WikiLeaks»-ի հիմնադիր Ջուլիան Ասանժին:
Իսկ Վաշինգտոնը՝ Սպիտակ Տունը, հետ է կանչելու «Wikileaks»-ի հրապարակումներում հայտնված դիվանագետներին: ԱՄՆ Սենատի միջազգային հա-րաբերությունների հանձնաժողովի ղեկավար Ջոն Քերրին հայտարարել էր, թե կայքի տեղեկատվական արտահոսքը կարող է հանգեցնել ԱՄՆ դիվա-նագետների զանգվածային հետկանչին: Նա պարզաբանել է, թե գաղտնազերծված նամակագրությունները վարկաբեկել են մի շարք դիվանագետների՝ ան-դառնալի վնաս հասցնելով տարբեր երկրներում այդ դիվանագետների համբավին ու անձնական փոխհարաբերություններին:
«The Daily Beast» պարբերականն էլ, իր հերթին, տեղեկացնում է, թե ամերիկյան վարչակազմից բարձրաստիճան մի պաշտոնյա, ում անունը չի հրապարակվում, հաստատել է, թե ԱՄՆ դեսպանատներում արդեն սկսվել են կադրային փոփոխություններ: «Մենք պետք է հետ կանչենք մեր լա-վագույն մարդկանց, ովքեր համարձակվել են ասել ճշմարտությունը այն երկրների մասին, որոնց բարեկեցության համար աշխատում են»,- ա-սել է պաշտոնյան:
«Wikileaks»-ը հրապարակել է ԱՄՆ պետքարտուղարության 2009 թ. փետրվարին պատրաստած՝ աշխարհի կարեւորագույն օբյեկտների ցանկը, որոնց գործունեության խափանումը լուրջ սպառնալիք կարող է դառնալ ԱՄՆ ազգային անվտանգության համար:
ԱՄՆ անվտանգության համար առավել կարեւոր օբյեկտներից ՌԴ-ում համարվում են Նովոռոսիսկի ու Պրիմորսկի նավահանգիստները, գազի հան-քավայրերը, Նադիմի մերձակա գազատարների ցանցը, ինչպես նաեւ ուրանի, նիկելի ու պալադիումի հանքերը: Պետքարտուղարության կազմած ցանկում տեղ են գտել աշխարհի համարյա բոլոր երկրները, իրենց առավել խոշոր հանքավայրերով ու ռազմավարական նշանակություն ունեցող ենթակառուցվածքներով: Ցանկում կարելի է հանդիպել արտադրական այնպիսի ձեռնարկություններ, ինչպիսին, օրինակ Դանիայում ինսուլի-նի արտադրման գործարանն է կամ Ավստրալիայում հակաթույն արտադրող ֆաբրիկան:
Օբյեկտների ցանկը կազմվել էր տարբեր երկրներում ԱՄՆ դիվանագիտական ներկայացուցչությունների կողմից:
Հարավային Կովկասում որպես ԱՄՆ համար կարեւորագույն նշանակություն ունեցող օբյեկտ նշված է նաեւ Բաքու-Թբիլիսի-Ջեյհան նավթու-ղին:
Ինչպես ասում են՝ այս խմորը դեռ շատ ջուր կքաշի…

Արտակ Հայոցյան

«Լուսանցք» թիվ 43 (174), 2010թ.
Կարդացեք «Լուսանցք»-ի PDF տարբերակները www.hayary.org -ի «Մամուլ» բաժնում www.pressinfo.am -ի «Բեռնում» բաժնում